Sunum Bir Araçtır, Amaç Değil

(Yazının daha eski bir versiyonu learnedtoday.info sayfasında yayınlanmıştır.)

Sunum Bir Araçtır, Amaç Değil ve bu araç, basitçe, karşımızdakilere bir fikri, bir bilgiyi, bir derdi aktarmaktır. Tıpkı iletişimin temelindeki basit ama çok önemli ayrımdaki gibi, benim ne söylediğim (ne sunduğum) değil, iletişim kurduklarımın (sunumumu izleyenlerin) ne anladığı ve aldığıdır önemli olan. 

Basit olanı önemsiz kabul edip basitçe ihmal etme eğilimimizden midir, yoksa basit olanı kendimize yakıştıramadığımız için midir veya kendimizdeki yetersizlik hissini bastırmak için midir bilemiyorum, pek çok sunumda aşırı bir doluluk ve aşırı bir albeni görüyoruz. Bizim anlatmak, ulaştırmak istediğimiz mesele merkezde olmaktan çıkıyor, merkeze parlatılmış bilgi yığınlarından ibaret perdeye yansımış görüntüler geliyor. Hal böyle olunca da, bizi desteklemesi gereken sunum, bizi yöneten haline geliyor, amaç, iletmek istediğimizi iletmekten çıkıp sunumu bitirmek oluyor. 

Sunum yaparken (ve sunuma hazırlanırken) malzemeye ve kendimize odaklanmak yerine şu çok önemli soruya odaklanmalı, hatta ona sarılmalı ve bırakmamalıyız: 

‘Bu sunumun sonunda neyi iletmiş olmak istiyorum?.’

Bu soruyu merkezde tuttuktan sonra, sunum hazırlığı olarak sunum üçgenine bakmak faydalı olabilir. Üçgenin her bir ucunda şunlar yer alır:

1. Konu
2. Sunum yapan 
3. Katılımcılar

Bu üçgenin oluşturacağı her kenar ise, en önemli sorumuzun eşlikçi soruları olarak bize yardım eder:

1. Konu ve benim aramdaki bağ nedir?
   (ve bunu nasıl sunacağım?)
2. Benimle katılımcılar arasındaki ilişki nedir?
   (Nasıl bir etkileşime ihtiyacım var? Ne verebilirim ve ne alabilirim?)
3. Konuyla katılımcılar arasındaki bağ nedir?
   (Malzemeden ne edinecekler? İletişimi kurulan esas şey nedir? ‘E yani?’ sorusuna bir cevap var mı?)

Bütün bunlar dikkate alınmadığında, ya stres olmuş ve sadece sunduğu malzemeye takılıp kalmış kişileri ya da ‘ben her şeyi bilenim’ havasında takılan ve ortada kocaman bir ‘e yani?’ sorusu bırakan kişileri izliyoruz. Bir sunumunuz olduğunda, basitçe yukarıdaki sorulara cevap verin, ve sunum öncesinde üçgenin köşeleri arasındaki bağlantıyı kurun. Ondan sonra, sunum sırasında, sunumun tadını çıkaranları keyifle izleyin.